“નોર્થપોલ”

વર્ષ 2020 આપણા સૌ માટે ખૂબ જ કઠિન રહ્યું હતું. કોરોના નામની મહામારીએ આખા વિશ્વમાં આતંક મચાવ્યો હતો. ઘણાં લોકોએ આ બિમારીથી પોતાના જીવ ગુમાવ્યા, ઘણાંએ પોતાના સ્વજનો ગુમાવ્યા, ઘણાં દેશોનુ઼ં અર્થતંત્ર ખોરવાઈ ગયુ, ટૂંકમાં બધું જ અસ્તવ્યસ્ત થઈ ગયું હતું. આ બિમારી કે જે, વાઈરસથી ફેલાય છે, તેને ફેલાતી અટકાવવા 3 મહિનાનું સંપૂર્ણ લોકડાઉન પણ જાહેર કરાયું હતું. જેનાથી લોકોને સુરક્ષા તો મળી હતી પરંતુ ઘણીબધી તકલીફો પણ વેઠવી પડી હતી.

આ તો થઈ નકારાત્મક બાબતો. આપણે લોકડાઉનનાં હકારાત્મક પાસાંઓ વિશે પણ વાત કરી શકીએ છીએ. જેમ કે, આ સમય દરમ્યાન લોકોને પોતાના પરિવાર સાથે ઘણો સમય વિતાવવા મળ્યો, ઘણીબધી નવી વસ્તુઓ શીખવાનો તથા પોતાની હોબીઝ પાછળ વધારે સમય વિતાવવા મળ્યો. ટૂંકમાં, પોતાનામાં રહેલી સ્કિલઝને ડેવલપ કરવાનો સમય તથા તક મળી.

મેં પણ લોકડાઉનમાં ઘણી નવી વસ્તુઓ ટ્રાય કરી. પરંતુ, સૌથી સારી ટેવ પડી એ છે – પુસ્તકો વાંચવાની. મેં હિંદી, ગુજરાતી અને અંગ્રેજી ભાષામાં આ સમય દરમ્યાન ઘણી નવલકથાઓ વાંચી. અને એમાંથી જ એક ગુજરાતી નવલકથા “નોર્થપોલ” વિશે હું વાત કરવા માંગુ છું. જેના લેખક છે શ્રી જીતેશ દોંગા.

તો,
નોર્થપોલ એ વાર્તા છે – એક સાધારણ યુવાનની કે જે, એન્જિનિયર છે.અને આ વાર્તા છે, આ યુવાનની આત્મખોજની. આ સાધારણ યુવાનમાં એક અસાધારણ વાત એ હતી કે, તેને આ “સાધારણ” શબ્દથી નફરત હતી. આ શબ્દ તેના હૃદયમાં સતત ખૂંચ્યા કરતો. અને તેનું કારણ હતુ તેની તમન્નાઓ. તેને તમન્ના હતી, દુનિયાએ બનાવેલ સાધારણ નિયમોથી વિરુદ્ધ જઈ કંઈક અલગ કરવાની, સોસાયટીએ બનાવેલા ચોકઠાંમાથી બહાર નીકળીને પોતાની રીતે જીંદગી જીવવાની અને હૃદયના ઊંડાણમાં પડેલા સપનાઓને ઉલેચીને જીંદગીના એકેએક રસને પીવાની. પોતાના મનગમતા કામ, પોતાના પેશનને વ્યવસાય બનાવી તેણે જીંદગીની મજા માણવી હતી. પરંતુ ઉપાધિ જ ત્યાં હતી કે તેને પોતાનું પેશન જ ખબર નથી. અને આ કારણસર તે પીડાય છે. તે પોતાની જાતને ફ્લોપ સમજે છે, પોતાની જીંદગીને ફ્લોપ સમજે છે. આવાંને આવા વિચારોમાં હંમેશા ઉદાસ રહે છે. તેને પોતાનું ” હોવું ” વ્યર્થ લાગે છે અને આ વ્યર્થતા આગળ કોઇ પોઝિટિવ વાતો, કોઈ મોટિવેશનલ સ્ટોરી, કંઈ જ કામ આવતું નથી. આવા વિચારોથી કંટાળીને કે એમ પણ કહી શકાય પ્રેરાઇને આ યુવાન એક દિવસ નીકળી પડે છે, પોતાનું પેશન શોધવા. માંડ માંડ મળેલી અને ન ગમતી જોબ છોડીને તથા સમાજના પ્રવાહની સાથે વહેવાના નિયમને તોડીને, પોતે અલગ પ્રવાહનું નિર્માણ કરીને.

આ યાત્રામાં તેની પીડાનું શમન કરવા તેના જીવનમાં આવે છે, તેની મિત્ર, માર્ગદર્શક અને જીવનસંગીની. જે આ યુવાનને જીવન જીવતા શીખવે છે, તેની અંદર રહેલા કંઈક કરી બતાવવાના સ્પાર્કને ઉજવતાં શીખવે છે, પેશન શોધવાની યાત્રાને માણતાં શીખવે છે અને તેને સમજાવે છે કે, તેની અંદર પોતાની જાત પ્રત્યે તથા સમાજ પ્રત્યે જે ગુસ્સો છે, તે તેની કમજોરી નહિ પરંતુ તેની તાકાત બનવો જોઈએ. કારણ કે, કંઈક કરી બતાવવા માટે કયાંકને કયાંક આ ગુસ્સો તથા જૂના નિયમો પ્રત્યે અણગમો પણ જરૂરી છે.

આપણાં મનમાં ભવિષ્ય વિશેના, જીવન વિશેના ઘણાં સવાલો હોય છે. જેના જવાબ મળવા ખૂબ જ મુશ્કેલ હોય છે અને ઘણીવાર ઘણાંબધાં પ્રયત્નો પછી પણ જવાબો ના મળતાં આપણે પરિસ્થિતિને સ્વીકારી, તે પરિસ્થિતિને જ જવાબ સમજી, જવાબો શોધવાનું પડતું મૂકીને આગળ વધી જઈએ છીએ અને ન ગમતું કામ કરવામાં આખી જિંદગી વીતી જાય છે.

ભણવું, સારી જોબ મેળવવી, પૈસા કમાવા, લગ્ન કરવા, ત્યારબાદ બાળકો, બાળકોને ભણાવવા, તેમની લાઈફ સુરક્ષિત કરવી અને દુનિયાના ને સમાજના વ્યવહારોને સાચવતાં સાચવચાં જ એક દિવસ આ દુનિયામાંથી વિદાય લઈ લેવી. આ ચક્રને જ મોટાભાગનાં લોકો જીવન સમજી લે છે.

જ્યારે આ વાર્તા શીખવે છે કે, ફક્ત આ જ જીવન નથી. તમારું કંઈક લક્ષ્ય હોવું જોઈએ, અને એ લક્ષ્ય પ્રત્યે તમે પૂર્ણતહ સમર્પિત હોવા જોઈએ, એ લક્ષ્ય જો ખબર ના હોય, તો તેની શોધ કરો અને તેને પ્રાપ્ત કરવા મહેનત કરવા લાગો. દુનિયાના ને સમાજના જે નિયમો નથી ગમતાં તેનો અસ્વીકાર કરો. કારણ કે, જે માણસ દુનિયાના નિયમનો અસ્વીકાર કરવા ઊભો થાય છે તેને માટે જગત ખુશ થઈને પોતાના અમુક નિયમો તો બદલી જ આપે છે, નાછૂટકે બદલવા પડે છે. આ વાર્તાના નાયકનો જે ગુસ્સો તથા જીવન પ્રત્યેનો ધિક્કાર છે અથવા તો એમ કહું, ” સામાન્ય ” જીવન પ્રત્યેનો ધિક્કાર,જે વગરવિચારે ઘેટાંના ટોળામાં જવાથી ઉત્પન્ન થયો હોય છે તે પણ ક્યાંકને ક્યાંક સફળ જીવન માટે જરૂરી છે. પરંતુ, એ ધિક્કાર તમારી ખુશીનાં ભોગે પણ ન હોવો જોઈએ. માણસે ખુશ રહેવું જોઈએ. જે નાનકડી મસ્ત મજાની જિંદગાની મળી છે તેને વધુ સારી બનાવાની દોડમાં જીવવાનું જ ભૂલી જઈએ એ પણ ના ચાલે. જીવનની ઉજવણી કરવી જોઈએ.

આવાં સુવર્ણ વિચારો વ્યક્ત કરતી આ વાર્તા જીવન તરફનાં દૃષ્ટિકોણને એક અલગ દિશા આપનારી છે. અને તેથી જ હું આ પુસ્તકને, આ નવલકથાને, મને મળેલી ભેટ તરીકે સંબોધું છું✨